ΓΕΩΦΥΛΑΚΤΟ: ΤΟ ΤΡΕΝΑΚΙ ΤΟΥ ΠΗΛΙΟΥ

Το τρενάκι του Πηλίου υπήρξε, στοιχείο πολιτισμού και ανάπτυξης και σημάδεψε έντονα την ιστορία και το περιβάλλον του τόπου.

ΙΣΤΟΡΙΑ

Για 76 ολόκληρα χρόνια (1895-1971) σκαρφάλωνε το Πήλιο μεταφέροντας ανθρώπους και εμπορεύματα, και συνέβαλε καθοριστικά στην αλματώδη ανάπτυξη της πόλης και της περιοχής. Κατασκευαστής του, με φορέα εκμετάλλευσης την Εταιρεία Θεσσαλικών Σιδηροδρόμων, ήταν ο Ιταλός μηχανικός Εβαρίστο Ντε Κίρικο, πατέρας του διάσημου ζωγράφου Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο.

Ο Εβαρίστο Ντε Κίρικο με πολλή γνώση και φαντασία και χρησιμοποιώντας ντόπιους τεχνίτες, σχεδίασε και κατασκεύασε ανάμεσα στις πλαγιές και τους ελαιώνες του βουνού των Κενταύρων, μία από τις ωραιότερες σιδηροδρομικές γραμμές του κόσμου, πλάτους 60 εκατοστών, ένα έργο που θα θαυμάζεται πάντα για την υψηλή του αισθητική, την μορφολογική του αρμονία και την κατασκευαστική του τελειότητα.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

Στις 16 Δεκεμβρίου 1894 άρχισαν οι εργασίες χάραξης και κατασκευής της γραμμής και στις 12 Οκτωβρίου του επόμενου έτους εγκαινιάστηκε το τμήμα Βόλου - Λεχωνίων, μήκους 13 χλμ., με μια σιδερένια γέφυρα στο χείμαρρο Άναυρο και την πρώτη στην Ελλάδα γέφυρα από οπλισμένο σκυρόδεμα στον χείμαρρο Βρύχωνα, έξω από τα Λεχώνια.
Στα 1900 αποφασίστηκε η επέκταση της γραμμής μέχρι τις Μηλιές και στα 1903 το τμήμα αυτό ήταν έτοιμο. Η γραμμή Λεχωνίων - Μηλεών μήκους 16 περίπου χλμ., με μέγιστη κλίση 28 τοις χιλίοις, ήταν Μαγνησία, Τρενάκι Πηλίου Ο σταθμός στις Μηλιές τον Χειμώνα ένα πολύ δύσκολο τεχνικό έργο, με πολλές γεφυρώσεις (6 πέτρινες γέφυρες δίτοξες, τρίτοξες, τετράτοξες, μία πεντάτοξη και μία μεταλλική) τοίχους αντιστήριξης, σήραγγες, αντερείσματα, εναέριες πεζογέφυρες κλπ, όλα αριστουργήματα αρχιτεκτονικής σύλληψης και κατασκευής, τέλεια εναρμονισμένα με το περιβάλλον, που αντιπροσωπεύουν το ύφος και την αισθητική μιας εποχής, όπου η τεχνική ήταν απόλυτα συνταιριασμένη με την ευαισθησία.

Εσωτερικό Σ.Σ.ΜΗΛΕΩΝ

ΕΙΣΟΔΟΣ Σ.Σ.ΜΗΛΕΩΝ

Ταυτότητα του Δικτύου.
Εύρος γραμμής : 0,60 μ
Μήκος δικτύου : 28 χλμ.
Ελάχιστη ακτίνα καμπυλότητας : 30μ.
Μέγιστη ταχύτητα : 20 χλμ./ώρα.

Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο

Ο Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο γεννήθηκε στη μικρή τότε πόλη του Βόλου το 1888, έζησε σ' αυτήν ευτυχισμένα παιδικά χρόνια, την αγάπησε και τη μετάγγισε στα έργα του με τη μορφή εικαστικών συμβολικών στοιχείων, ιδίως στη θεματογραφία του της μεταφυσικής περιόδου. Η φιγούρα π.χ. του μικρού τρένου που καπνίζει, σταθμοί, καμάρες, υδατόπυργοι, εργοστάσια, καμινάδες, ράγες αλλά και Αργοναύτες, Κένταυροι κλπ., που συναντάμε στα έργα του, δείχνουν την πολλαπλή και πολυσήμαντη σύνδεση του μεγάλου αυτού δημιουργού με τον Βόλο, τη σιδηροδρομική ιστορία και την τοπική μυθολογία και παράδοση.

Μέχρι το 1971

Ο συρμός με τις βελγικής κατασκευής μηχανές "Μηλέαι", "Ιάσων", "Πήλιον", "Βόλος", "Τσαγκαράδα" και τα βαγονάκια του, που με μικρότερες μηχανές εξυπηρετούσε και τις ανάγκες της πόλης ως τροχιόδρομος, υπήρξε το μοναδικό μέσο μαζικής μεταφοράς την εποχή εκείνη, συνδέθηκε με όλες τις μεγάλες στιγμές της ιστορίας του τόπου, αποτέλεσε σταθερό σημείο αναφοράς για όλη την περιοχή κι αγαπήθηκε απ' όλους. Ώσπου σιγά - σιγά άρχισε να εκτοπίζεται από το αυτοκίνητο μέχρι τον Ιούνιο του 1971 που καταργήθηκε ως αντιοικονομικό.

Σταθμοί.
Αρχικά υπήρχαν 5 σταθμοί (Βόλος-Αγριά-Άνω Λεχώνια-Άνω Γατζέα-Μηλιές) και 8 στάσεις (Ορμηνίου-Φιλελλήνων-Αγιος Κωνσταντίνος ή Βλαχάβα-Άναυρος-Κάτω Λεχώνια-Αγία Τριάδα, Όλγα ή Πινακάτες-Αργυραίϊκα). Στην συνέχεια προστέθηκαν και άλλες στάσεις (Κωλέττη-Τσιμέντα-Στάση Αγριάς-Πετράλωνα-Δυορρέματα). Όλα τα οικοδομήματα του δικτύου ήταν προσαρμοσμένα στην Πηλιορείτικη αρχιτεκτονική και σημεία αναφοράς των περιοχών που είχαν εγκατασταθεί. Σε πολλά έγιναν κατά το πρόσφατο παρελθόν έργα αποκατάστασης που σεβάστηκαν τον αρχικό σχεδιασμό και αρχιτεκτονική.

Η Διαδρομή

Σήμερα το τρενάκι, χάρη στους αγώνες της τοπικής κοινωνίας και των Φίλων του, ύστερα από 25 χρόνια ακινησίας, σκαρφαλώνει και πάλι στο Πήλιο με 25 χλμ. την ώρα.

Η ατμάμαξα Tubiz διερχόμενη απο την πεντάτοξη λίθινη γέφυρα στο Καλόρρεμα (Ν.Κ.)

Ξεκινώντας προσωρινά από τα Λεχώνια (σύντομα η αφετηρία θα είναι ο Βόλος), παίρνει την ανηφόρα μέσα στα λιόδεντρα, αγκομαχώντας και σφυρίζοντας όπως παλιά, και περνώντας από τους παραδοσιακούς οικισμούς Άνω Γατζέα, Αγία Τριάδα, Άγιο Αθανάσιο Πινακατών, Αργυρέϊκα τερματίζει στις Μηλιές.
Οι επιβάτες του μπορούν να απολαύσουν μία ονειρική θέα από την κορυφή του βουνού μέχρι την απεραντοσύνη της θάλασσας, μπορούν να σταθούν και να φωτογραφίσουν τις μοναδικές γέφυρες του Ντε Κίρικο τη λαξευτή πεντάτοξη, την ευθύγραμμη μεταλλική με την καμπύλη σιδηροτροχιά, μοναδική στην Ευρώπη, μπορούν ακόμα να επισκεφθούν στις Μηλιές την ιστορική βιβλιοθήκη των δασκάλων του Γένους Γαζή και Κωνσταντά με τα χειρόγραφα αιώνων κλπ. Μαγνησία, Τρενάκι Πηλίου Μηλιές, ο σταθμός
Η πλατεία και στο βάθος η βιβλιοθήκη Τέλος μπορούν, αν θέλουν, ν' ανηφορίσουν στα καλντερίμια και τα μονοπάτια του βουνού και από τις Μηλιές να περάσουν στη Βυζίτσα, στις Πινακάτες, στον Αη - Γιώργη, να θαυμάσουν τα παλιά αρχοντικά, που στέκουν αγέρωχα στον χρόνο, να προσκυνήσουν στις εκκλησιές, στα ξωκλήσια και τα πολλά μοναστήρια, που παραμένουν ζωντανές μαρτυρίες μιας αλλοτινής εποχής και τέλος να ξαναγυρίσουν με το ατμήλατο τρενάκι απολαμβάνοντας έτσι μια άλλη ποιότητα και διάσταση ζωής και πολιτισμού, πολύ πιο κοντά στον άνθρωπο, στη φύση και στο περιβάλλον, που δύσκολα βρίσκει κανένας σήμερα στην τυποποιημένη εποχή μας.

Γέφυρα ντε Κίρικο. Μεταλλική γέφυρα στη σιδ. γραμμή του Πηλίου. Η μοναδική ευθύγραμμη μεταλλική γέφυρα στο κόσμο οπου πατάει η γραμμή σε καμπύλη μορφή

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ