Κρυφό cχολειό

     Τα κρυφά σχολειά δημιουργήθηκαν το 1581 με δασκάλους παπάδες, ιερομόναχους και μοναχούς που δίδασκαν στα ελληνόπουλα από τα εκκλησιαστικά βιβλία το οκτωήχι, το ψαλτήρι, το ωρολόγιο, τα μηναία. Η ιστορία λέει, πως μέσα στους τόσους αιώνες σκλαβιάς δεν θα μπορούσαν ποτέ να κρατήσουν οι Έλληνες τη θρησκεία και τη γλώσσα τους, αν δεν υπήρχαν τα κρυφά σχολειά. Οι Τούρκοι δεν τους άφηναν να μάθουν γράμματα, έκοβαν κεφάλια και άλλοτε γλώσσες όσων τολμούσαν να μιλήσουν ελληνικά. 

Κρυφό σχολειό λειτουργούσε και στην κρύπτη της Ιεράς Μονής Αγ.Παρασκευής στη Μάνδρα Θέρμου Αιτωλοακαρνανίας(φωτ.), όπου έμαθε τα πρώτα του γράμματα ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός με δάσκαλο τον ιερομόναχο Γιαννέλο, περί το 1720.

Κείμενο-Φωτ. Ασπασία Μπέτα