ΓΕΩΦΥΛΑΚΤΟ: Σιδηροδρομικοί σταθμοί της γραμμής Πλατέος - Φλώρινας

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ- ΙΣΤΟΡΙΑ- ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ. Θάνος Ευθύμερος
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ. Στέφανος Βαρδάρης

Στα τέλη του 19ου αιώνα το Μοναστήρι0ν
( Μπιτόλια , πόλη της σημερινής ΠΓΔΜ), είχε εξελιχθεί σε μεγάλο οικονομικό κέντρο της Δυτικής Μακεδονίας και σημαντικό στρατόπεδο των τουρκικών δυνάμεων. Για το λόγο αυτό η Οθωμανική αυτοκρατορία ήρθε σε συμφωνία με Αυστρογερμανούς για την κατασκευή ενός πλέγματος περιφερειακών σιδηροδρομικών γραμμών, για εύκολη μεταφορά πρώτων υλών και βιομηχανικών προιόντων.
Ετσι το 1890, ο Γερμανός τραπεζίτης και μεσάζων όπλων Mauser, εξασφάλισε την άδεια και την χρηματική υποστήριξη της πανίσχυρης Deutche Bank για να κατασκευάσει την σιδηροδρομική γραμμή κανονικού πλάτους που θα συνέδεε την Θεσσαλονίκη με το Μοναστήρι, με δικαίωμα εκμετάλευσης για 99 χρόνια.
Το έργο κατασκευής της γραμμής ανέλαβε η Γαλλική τεχνική εταιρεία Societe de Constryction de Chemin de Fer Salonique a Monastir.
Στη συνέχεια η πιό πάνω εταιρεία ανέλαβε απο κοινό με νέα επένδυση με την εταιρεία των Ανατολικών Σιδηροδρόμων την κατασκευή όλων των σταθμών του Δικτύου εκτός της Θεσσαλονίκης.
Οι σταθμοί που κατασκευάστηκαν ήταν οι:
Αλεξάνδρεια (Γιδάς), Βέροια (Καραφέρεια), Νάουσα (Άγουστος), Σκύδρα (Βερτεκός), Έδεσσα ( Βοδενά), Άγρας (Βλάδοβο), Άρνισσα (Όστροβο), Αμύνταιο (Σοροβίτης), Ξινό Νερό (Εκσίσου), Βεύη (Μπάνιτσα), Μεσονήσιο Φλώρινας, Κρεμένιτσα (Κεναλή), Μοναστήριον (Μπίτολα).

Ολοι οι σταθμοί κατασκευάστηκαν βάσει των σχεδίων της εταιρείας, με επιρροές κεντροευρωπαικής αρχιτεκτονικής, οι έντεκα απο αυτούς ήταν διόροφοι με δίρριχτη στέγη και οι υπόλοιποι ισόγειοι.
Η αρχιτεκτονική των σταθμών Αδενδρο, Αλεξάνδρειας, Νάουσας, Βέροια, παλιός Εδεσσας, Αμυνταίου, Ξινού Νερού, Βεύης, Μεσονησίου και Μπίτολα ήταν του Αυστριακού αρχιτέκτονα Villas που σχεδίασε τους σταθμούς της Εταιρείας των Ανατολικών Σιδηροδρόμων και της Jonction Salonique Constantinople

ΚΑΡΑΦΕΡΕΙΑ 1894

ΕΔΕΣΣΑ 1894

ΣΚΥΔΡΑ 1891

Η Σιδηροδρομική Γραμμή Αμυνταίου - Κοζάνης ξεκίνησε η κατασκευή της τον Ιανουάριο του 1951. Αποτελεί κλάδο της γραμμής Θεσσαλονίκης - Φλώρινας, η οποία λειτουργεί από το 1882. Η γραμμή περνά μέσα από την Πτολεμαΐδα, τα εργοστάσια της ΔΕΗ και καταλήγει στα νότια της πόλης της Κοζάνης. Η κατασκευή της ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 1954,ανακαινίστηκε από το 2003 - 2007.

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ

ΠΛΑΤΥ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ

Ο σιδηροδρομικός σταθμός της Αλεξάνδρειας παραμένει αναλλοίωτος επι 108 χρόνια.

Ο πλάτανος του σταθμού φυτεύτηκε την ημέρα των εγκαινίων του. Ο σταθμός διεδραμάτισε μεγάλο ρόλο στην νεώτερη ιστορία της Μακεδονίας. Την εποχή των βαλκανικών πολέμων υπήρξε ένα απο τα μεγαλύτερα κέντρα διακίνησης όπλων, πολεμοφοδίων και αλληλογραφίας.

ΞΕΧΑΣΜΕΝΗ

ΒΕΡΟΙΑ

ΝΑΟΥΣΑ

ΕΠΙΣΚΟΠΗ

ΣΚΥΔΡΑ

ΕΔΕΣΣΑ

Ο αρχικός σταθμός της Εδεσσας θεωρήθηκε ο ωραιότερος του δικτύου την δεκαετία του 30. Ο σταθμός αυτός οπως και οι αρχικοί σταθμοί του Αγρα και της Αρνισσας, καταστράφηκαν το 1944 και ξανακτίστηκαν το 1950.

ΑΓΡΑΣ

ΑΡΝΙΣΣΑ

ΒΕΓΟΡΙΤΗΣ

ΑΜΥΝΤΑΙΟ

ΞΙΝΟ ΝΕΡΟ

ΒΕΥΗ

ΜΕΣΟΝΗΣΙ

ΦΛΩΡΙΝΑ

ΝΕΟΣ ΚΑΥΚΑΣΟΣ

Τελευταίος σταθμός επι ελληνικού εδάφους είναι ο Νέος Καύκασος

..........................................................................................................................................................

ΑΜΥΝΤΑΙΟ